Xử lý nền đáy ao nuôi tôm đúng kỹ thuật sẽ giúp duy trì ổn định chất lượng nước và nâng cao được sức đề kháng của tôm, quyết định sự thắng lợi của vụ nuôi.
Việc xử lý chất hữu cơ dư thừa và bùn đáy ao là hết sức cần thiết, nhằm giữ môi trường nước trong sạch, nâng cao sức khỏe và sự phát triển của động vật thủy sản.
Tuy nhiên, sản phẩm khi đưa vào ao nuôi ngoài hiệu quả sử dụng còn phải thân thiện với môi trường, không gây ảnh hưởng xấu động vật thủy sản.
Giải pháp chung
Cải tạo ao thật kỹ cho mỗi vụ nuôi mới;
Hạn chế sự xói mòn do dòng chảy bằng việc rửa ao nhiều lần, xây dựng chắc chắn hệ thống ao nuôi, gia cố kỹ bờ ao;
Quản lý chặt chẽ việc cho ăn, giảm lượng thức ăn dư thừa;
Loại bỏ chất thải bùn đáy ra khỏi ao bằng cách thay nước, hút bùn và xi phông đáy ao;
Sử dụng chế phẩm sinh học: Chế phẩm vi sinh có chứa chủng vi khuẩn có lợi Bacillus có khả năng phân hủy bùn đáy và chất hữu cơ dư thừa trong nước.
Lót ao
Việc này giúp đảm bảo an toàn sinh học và giảm thiểu tác động từ nền đất của ao nuôi. Ở các ao đất, ở nền đáy ao thường xảy ra quá trình hô hấp thiếu khí của vi sinh vật. Quá trình này tạo ra các loại khí độc gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của tôm.
Sử dụng lớp lót bằng nhựa HDPE hoặc bê tông sẽ ngăn ngừa những vấn đề này và giúp quản lý chất lượng nước và đáy ao dễ dàng hơn.
Thiết kế ao hợp lý
Các ao nuôi hình tròn và hình vuông cho phép nước lưu thông tốt, giúp cho việc thu gom chất thải được dễ dàng hơn.
Hố xi phông nên được bố trí ở vùng trung tâm của ao. Nên xi phông đáy một ngày 1 lần hoặc tối thiểu 2 lần một tuần, thực hiện vào buổi sáng trước khi cho ăn lần đầu tiên để loại bỏ thức ăn thừa, phân, xác phiêu sinh vật hoặc tôm chết có thể xuất hiện.
Bố trí quạt nước hợp lý
Máy sục khí là một công cụ quan trọng không chỉ để cung cấp ôxy mà còn giúp đẩy bùn về phía cống. Loại máy sục khí phổ biến nhất là bánh xe cánh khuấy. Có hai lưu ý chính trong việc sử dụng thiết bị sục khí: số lượng cần thiết cho mỗi ao và cách bố trí.
Mỗi ao cần một số lượng thiết bị sục khí nhất định để đảm bảo cả hỗ trợ ôxy và thu gom bùn, nhưng điều này sẽ khác nhau tùy thuộc vào kích thước ao và mật độ thả. Theo nguyên tắc chung, nên đặt tổng cộng 6 máy sục khí trong một ao 1.000 m2 với mật độ thả 100 PL/m2.
Đối với việc bố trí các thiết bị sục khí, điều quan trọng là phải đảm bảo rằng tất cả các mặt và các góc của ao được che phủ để không để lại bất kỳ bùn nào. Có hai kiểu thiết kế chính: song song và chéo. Trong số hai cách này, với cách sắp xếp theo đường chéo, dòng nước được phân bố trên diện rộng hơn, giảm thiểu đáng kể các điểm chết.
Kiểm tra đáy ao định kỳ
Trong suốt quá trình nuôi, việc đánh giá và kiểm tra bùn đáy để ngăn ngừa các ảnh hưởng tiêu cực của nó là rất quan trọng. Điều này có thể được thực hiện bằng cách lấy mẫu trầm tích tại chỗ và đo lượng bùn cũng như 4 chỉ tiêu sau: pH, tiềm năng ôxy hóa khử (ORP), H2S, và NH4-N.
Việc lấy mẫu phải được thực hiện ít nhất hai lần một vụ, vào giữa vụ nuôi khi bùn đáy bắt đầu hình thành và khi kết thúc vụ nuôi. Khi tôm có hiện tượng chết, chất lượng nước thấp hoặc tôm tăng trưởng chậm việc lấy mẫu bùn đáy cũng nên được thực hiện để xác định chính xác nguyên nhân.
Thường xuyên xi phông đáy ao
Hút hoặc làm sạch đáy ao theo cách thủ công luôn là cách tốt để duy trì chất lượng đáy ao tối ưu. Nên hút ao sau khoảng thời gian cho ăn liên tục hoặc khoảng ngày thứ 13. Định kỳ xi phông đáy ao 1 lần/ngày hoặc tối thiểu 2 lần/tuần. Có thể thực hiện xi phông vào mỗi buổi sáng trước khi cho ăn lần đầu tiên để loại bỏ thức ăn thừa, phân, xác hoặc tôm chết có thể xuất hiện.
Sử dụng hóa chất và men vi sinh
Các sản phẩm hóa học và chế phẩm sinh học có thể được sử dụng để quản lý các tác động có hại của chất thải hữu cơ đối với đáy ao. Sử dụng các sản phẩm này tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình phân hủy và tăng nồng độ ôxy ở đáy ao.
